Ngày 21/8/2007, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 138/2007/QĐ-TTg phê duyệt Chiến lược phát triển KBNN đến năm 2020 với mục tiêu: Xây dựng KBNN hiện đại, hoạt động an toàn, hiệu quả và phát triển ổn định vững chắc trên cơ sở cải cách thể chế, chính sách, hoàn thiện tổ chức bộ máy, gắn với hiện đại hóa công nghệ và phát triển nguồn nhân lực. Từ đó thực hiện tốt các chức năng: Quản lý quỹ ngân sách nhà nước, quỹ tài chính nhà nước… Nâng cao năng lực, hiệu quả và tính công khai, minh bạch trong quản lý các nguồn lực tài chính của nhà nước. Mục tiêu đến năm 2020, các hoạt động KBNN được vận hành trên nền tảng công nghệ thông tin hiện đại và hình thành Kho bạc điện tử.
Bước vào năm 2020, với nhiều thách thức mà trên thế giới và nước ta phải đối mặt. Đó là, đại dịch COVID-19 toàn cầu, đã làm tăng trưởng của nền kinh tế chậm lại. Hệ thống chính trị, các cơ quan quản lý nhà nước, các doanh nghiệp và người dân phải chung tay vào cuộc, góp sức cùng Chính phủ loại trừ, phòng ngừa và chống lại dịch bệnh đang hoành hành. Quản lý quỹ NSNN cũng là một vấn đề được đặt lên hàng đầu, với mục tiêu sử dụng NSNN tiết kiệm, đúng mục tiêu, kịp thời và hiệu quả.
Triển khai dịch vụ công tại 100% đơn vị
Ngày 20/01/2020, Chính phủ ban hành Nghị định số 11/2020/NĐ-CP Quy định về thủ tục hành chính thuộc lĩnh vực Kho bạc Nhà nước, tại điểm 5, Điều 17, Chương III quy định: “Các đơn vị sử dụng ngân sách nhà nước (trừ các đơn vị thuộc khối an ninh, quốc phòng) có trách nhiệm chuẩn bị đầy đủ các điều kiện cần thiết để sử dụng dịch vụ công (DVC) khi thực hiện các thủ tục hành chính thuộc lĩnh vực Kho bạc Nhà nước theo lộ trình, đến 31 tháng 12 năm 2020, triển khai tại tất cả các đơn vị sử dụng ngân sách nhà nước có giao dịch với các đơn vị Kho bạc Nhà nước trên toàn quốc”. Đây là một thách thức của ngành và cũng là một khó khăn vô cùng to lớn đối với một KBNN huyện miền núi như Nam Trà My. Vì địa bàn huyện gồm 10 xã xa xôi, hẻo lánh, hạ tầng viễn thông chưa được ổn định, bộ máy chủ chốt của các đơn vị sử dụng NSNN ở xã trình độ ứng dụng công nghệ thông tin chưa cao, nên có những rào cản nhất định trong công tác triển khai.
Trước tình hình này, trong quý I năm 2020, KBNN Nam Trà My đã chuẩn bị đầy đủ các điều kiện để tập huấn cho các đơn vị. Tuy nhiên, do tình hình dịch COVID–19 (đợt 1) diễn biến phức tạp trên cả nước, đồng thời thực hiện nghiêm chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, từ Trung ương đến các địa phương “hạn chế hội họp khi chưa thật sự cần thiết” để ngăn chặn và phòng ngừa dịch bệnh, nên KBNN Nam Trà My không thực hiện tập huấn trên diện rộng DVC theo kế hoạch đã đề ra. Ngày 31/3/2020 Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị số 16/CT-TTg về thực hiện các biện pháp cấp bách phòng, chống dịch COVID-19, chỉ đạo: “hạn chế giao tiếp, tăng cường làm việc qua mạng,các cơ quan, đơn vị nhà nước bố trí cho cán bộ, công chức, viên chức sử dụng công nghệ thông tin làm việc tại nhà”, KBNN Nam Trà My đã biến thách thức thành cơ hội, triển khai DVC-KBNNtheo hình thức “tập huấn phân tán” cho từng đơn vị vào cuối tháng 3 năm 2020. Bên canh đó, đơn vị cũng đã phối hợp tốt với các nhà mạng VNPT, Viettel trên địa bàn hỗ trợ các đơn vị sử dụng NSNN như cấp chứng thư số, cài đặt chương trình DVC để các đơn vị đủ điều kiện triển khai và thực hiện DVC-KBNN. Đồng thời, đề nghị các đơn vị sử dụng NSNN: Kể từ ngày tập huấn, trong thời hạn tối đa 05 ngày làm việc, đơn vị phải thực hiện việc giao dịch (nếu có nhu cầu phát sinh) với KBNN Nam Trà My qua DVC KBNN, nhằm chung tay cùng Chính phủ ngăn ngừa và phòng chống dịch bệnh. Kết quả đến giữa tháng 5 năm 2020, 100% đơn vị sử dụng NSNN trên địa bàn huyện đã thực hiện giao dịch với KBNN bằng phương thức “Giao dịch điện tử - DVC-KBNN”.
Theo nhìn nhận, đánh giá đa phần của các đơn vị sử dụng NSNN: Việc sử dụng DVC-KBNN đã tiết kiệm thời gian, chi phí đi lại, thuận lợi trong việc giao nhận chứng từ, an toàn, bảo mật dữ liệu và hiệu quả, nhất là trong giai đoạn dịch bệnh COVID-19 đang bùng phát. Đồng thời, giao dịch chứng từ điện tử góp phần nâng cao trình độ tin học, khả năng tiếp cận công nghệ thông tin trong công tác quản lý tài chính cho các đơn vị sử dụng NSNN, nhất là đối với huyện miền núi có nhiều đặc thù khó khăn như huyện Nam Trà My, tỉnh Quảng Nam.
Cán bộ KBNN Nam Trà My tiếp nhận và xử lý công việc qua DVC
Công khai lĩnh vực hành chính KBNN
Ngày nay, mạng thông tin trên các trang thông tin điện tử chính thống vô cùng hữu ích, là nơi để thu thập dữ liệu nhanh chóng, tìm hiểu, khai thác, nghiên cứu và áp dụng kịp thời các chế độ, chính sách nhà nước hiện hành. Đây là một công cụ, một trợ thủ đắc lực cho toàn xã hội nói chung và cho cán bộ, công chức, viên chức trong bộ máy nhà nước nói riêng hiện nay. Tại bất kỳ địa điểm, không gian, thời gian nào, người dùng cũng có thể dễ dàng tra cứu, nghiên cứu phục vụ cho công việc hàng ngày một cách tiện ích nhất. Có thể nói rằng “Thời đại công nghệ thông tin phát triển - Thế giới đã nằm trong tầm tay”.
Đối với ngành KBNN thực hiện DVC đồng nghĩa với việc các đơn vị sử dụng NSNN không còn giao dịch trực tiếp với KBNN. Nên việc công khai thủ tục hành chính KBNN tại đơn vị dần giảm đi sự tiện ích đối với các đơn vị sử dụng NSNN. Đồng thời nhằm góp phần hoàn thành mục tiêu chiến lược của KBNN đến năm 2020 “KBNN trở thành Kho bạc điện tử” trong mọi giao dịch, từ chi trả, thanh toán, đến hướng dẫn thật tiện ích cho các đơn vị sử dụng NSNN chấp hành, quản lý và sử dụng NSNN theo các văn bản quy phạm pháp luật hiện hành. Mặt khác, nhằm tạo điều kiện cho các đơn vị sử dụng NSNN dễ tra cứu và có cái nhìn bao quát các loại hình nghiệp vụ chi NSNN được điều chỉnh bằng những văn bản pháp lý còn hiệu lực thi hành, KBNN Nam Trà My đã thực hiện Công khai lĩnh vực hành chính thuộc KBNN và hệ thống hóa văn bản quy phạm pháp luật về quản lý, sử dụng NSNN trên trang thông tin điện tử của chính quyền địa phương tại địa chỉ http://namtramy.gov.vn với các chuyên mục cho từng nghiệp vụ, như chi thường xuyên NSNN, chi đầu tư NSNN, cam kết chi,… được trích dẫn và hệ thống hóa bằng các văn bản quy phạm pháp luật cụ thể.
Việc sử dụng DVC đem lại nhiều tiện ích cho các đơn vị giao dịch với KBNN
Kết quả, được Cấp ủy, chính quyền địa phương và các đơn vị sử dụng NSNN hài lòng, đánh giá cao về tính minh bạch trong việc kiểm soát chi NSNN của KBNN. Qua đây giúp cho các đơn vị kịp thời nắm bắt các căn cứ pháp lý, các quy định hiện hành để thực hiện giao dịch điện tử với KBNN.
Minh bạch vốn đầu tư công
Hướng đến một nền Tài chính Quốc gia “công khai, minh bạch và hiệu quả” là chủ trương của Đảng và Nhà nước. Ngày 13/06/2019 Quốc Hội ban hành Luật Đầu tư công số 39/2019/QH14 và chính thức có hiệu lực từ ngày 01/01/2020.
Luật này quy định việc quản lý nhà nước về đầu tư công, nêu rõ quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm của cơ quan, đơn vị, tổ chức, cá nhân liên quan đến hoạt động đầu tư công. Luật được áp dụng đối với cơ quan, đơn vị, tổ chức, cá nhân tham gia hoặc có liên quan đến hoạt động đầu tư công, quản lý và sử dụng vốn đầu tư có nguồn gốc từ NSNN. Với mục tiêu nhằm tăng cường sự chỉ đạo của cấp thẩm quyền và trách nhiệm của các cá nhân, đơn vị được giao quản lý vốn đầu tư từ NSNN. Luật đã quy định về công khai, minh bạch trong đầu tư, công khai “tiến độ thực hiện và giải ngân dự án” (Điều 14, Luật đầu tư công)
Bước vào năm 2020, diễn biến tình hình KT-XH của các địa phương trên cả nước có nhiều bất lợi do đại dịch COVID-19 gây ra, tiến độ giải ngân vốn đầu tư công có chiều hướng chậm. Tỷ lệ giải ngân thấp chưa đáp ứng được yêu cầu của Chính phủ, làm giảm hiệu quả sử dụng vốn, ảnh hưởng trực tiếp đến sự tăng trưởng của nền kinh tế đất nước. Để đẩy nhanh tiến độ thực hiện và giải ngân kế hoạch vốn đầu tư công năm 2020, góp phần quan trọng vào việc phục hồi và phát triển nền kinh tế trong bối cảnh đại dịch Covid-19, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành văn bản số 623/TTg-KTTH ngày 26/5/2020, yêu cầu các Bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ và các địa phương cần xác định việc đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công là nhiệm vụ chính trị, trọng tâm năm 2020 của từng Bộ, ngành và địa phương nhằm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
Trước tình hình đó, song song với việc triển khai nhiệm vụ lớn của ngành – DVC KBNN, thực hiện mục tiêu “đẩy nhanh tiến độ giải ngân”của Chính phủ, Bộ Tài chính, KBNN và địa phương cũng phải được đặt lên hàng đầu. Nhằm đáp ứng kịp thời dữ liệu cho cấp ủy và chính quyền địa phương trong công tác điều hành, chỉ đạo và nâng cao trách nhiệm của các đơn vị được giao quản lý vốn đầu tư từ nguồn vốn NSNN. Định kỳ hàng tháng số liệu được cập nhật và công khai. Tháng 6 năm 2020, KBNN Nam Trà My đã tiến hành công khai số liệu giải ngân vốn đầu tư công trên cổng thông tin điện tử huyện, hướng đến mục tiêu “công khai, minh bạch, kịp thời và hiệu quả” công tác quản lý vốn đầu tư từ NSNN tại địa phương, đồng thời góp phần đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đấu tư công toàn tỉnh Quảng Nam.
Có thể nhìn nhận năm 2020 là một năm đầy biến cố, rủi ro từ đại dịch Covid-19, thách thức cả hệ thống chính trị vào cuộc để duy trì và phát huy tăng trưởng cho nền kinh tế đất nước. Trong thách thức đó, KBNN Nam Trà My đã tìm thấy cơ hội để khắc phục những khó khăn, góp phần vào việc thực hiện nhiệm vụ chính trị của toàn ngành năm 2020, hướng đến thực hiện thắng lợi toàn diện Nghị quyết Đại hội lần thứ XII của Đảng, tiến đến lập thành tích chào mừng Đại hội Đảng các cấp nhiệm kỳ 2020 – 2025 và đón chào thành công Đại hội lần thứ XIII của Đảng./.